Despot glavna zvijezda sajma naoružanja – NAJMOĆNIJE VOZILO U SVOJOJ KATEGORIJI

Najveća zvijezda sajma naoružanja “Partner 2023” bio je Vihor, visoko mobilno i zaštićemo vozilo 4×4 za policijsku i vojnu upotrebu proizvedeno u Tehničkom remontu Bratunac.

Beogradska izložba označava prvo javno pojavljivanje Vihora, međutim, dva takva prototipa vozila su već na testiranju i upotrebi u Specijalnoj antiterorističkoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, Specijalnoj antiterorističkoj jedinici MUP-a Republike Srpske  (SAJ). Ova jedinica takođe koristi niz Despota, višenamjenskih vozila koje je takođe dizajnirao i proizvodi TRB u svom pogonu u Bratuncu.

Isporučeni prije godinu dana, predproizvodni Vihor su još uvijek u fazi operativne procjene i uglavnom se koriste kao patrolna i komandna vozila, kako bi se na prvu liniju rasporedili komandanti koji će iz prve ruke proceniti situaciju. Dva Vihora su prešla preko 7.000 km, a testovi se vrše paralelno sa dva vozila.

Može da nosi posadu dva plus dva ili dva plus tri pod oklopom, Vihor spada u klasu Zajedničkih lakih taktičkih vozila, sa bruto masom vozila od 10 tona i nosivosti od dvije tone. Prilično kompaktan, dugačak je 5,3 metara i širok 2,55 metara, da bi se obezbjedila maksimalna pokretljivost u urbanim sredinama, visok je 2,25 metara, sa klirensom od 0,47 metara, što daje zapreminu ispod oklopa od 6 m3. Pozadi Vihor ima ravnu platformu koja može da se koristi u različite svrhe, a jedna od njih je prevoz dva plus dva dodatna putnika koji su zaštićeni oklopnim pločama sa prednje i obe strane, a vozilo koje se koje se trenutno nalazi u kompaniji u Bratuncu je opremljen sa četiri dodatna sjedišta.

Novo vozilo TRB 4×4 pokreće Volvo TAD 840-43VE 7,7 litarski redni 6-cilindarski turbo dizel sa maksimalnim obrtnim momentom od 1.310 Nm koji obezbjeđuje 320 KS (235 kV) pri 2200 obrtaja u minuti, u kombinaciji sa Allison 3000 automatik, mjenjač sa šest napred i jednim zadnjim stepenom prenosa. Iako je u brošuri navedena maksimalna brzina preko 120 km/h, rezervoar za gorivo od 300 litara obezbeđuje izdržljivost od 1.000 km za standardni profil misije.

Vihor je zasnovan na modularnoj šasiji dizajniranoj posebno za ovo vozilo, opremljenoj nezavisnim suspenzijama kako bi se obezbedila maksimalna mobilnost na grubim i zahtevnim terenima, TRB ima odabrane spiralne opruge sa hidrauličnim amortizerima, a kočioni sistem je takođe hidrauličan i opremljen ABS-om. Kućište prenosa sa dve brzine, sa blokadom diferencijala i parkirnim kočnicama, omogućava brzo prebacivanje sa visoke na niže stepene prenosa i nazad za manje od jedne sekunde, pri čemu se poslednji koristi ne samo u krosu, već i kada je potrebna agresivnija vožnja u urbani scenariji, gdje bi veće ubrzanje moglo biti korisno. Uzimajući u obzir operacije u naseljenim područjima, TRB je minimizirao radijus okretanja, koji je 5,5-6,0 metara. U standardnoj vožnji, podjela blokade diferencijala je 30% napred i 70% pozadi, međutim, vozač može brzo da je promjeni na 50/50 u zavisnosti od uslova terena. Vozilo je opremljeno gumama 365×80 R20 sa run-flat umetcima i bravom, a centralni sistem za naduvavanje pneumatika je standardno obezbeđen.

Vihor je opremljen digitalnim kokpitom koji vozaču pruža sve potrebne informacije. Na drugom monitoru se nalaze slike koje pruža sistem za vid vožnje zasnovan na paketu prednjih i zadnjih senzora koji uključuju dnevnu svjetlost i uređaje za intenziviranje slike koji rade danju i noću.

Sistem vida od 360° zasnovan na prednjoj, bočnoj i zadnjoj kameri je takođe instaliran da obezbedi potpunu svijest o situaciji i izbjegne mrtve uglove. Vozilo je opremljeno sa dve dodatne vozačke kamere, jednom prednjom i jednom zadnjom, što čini vožnju maksimalno bezbjednom u svim uslovima. Sličan monitor je takođe dostupan komandantu vozila, koji može da ga koristi za posmatranje od 360°, kao i za upravljanje sistemom upravljanja sistemom.

Vihor je sposoban da savlada nagib od 50% i bočni nagib od 30%, vertikalnu prepreku visine 0,48 metara i prebrodi vodenu prepreku duboku 1,40 metara, pri čemu su uglovi prilaza i odlaska veoma slični, 42° i 41°. Vihor je opremljen sa kukom za vuču pozadi, kako bi se omogućila upotreba prikolice, i sa vitlom na prednjoj strani, za operacije samopovlačenja.

Trup vozila 4×4 koji je dizajnirao i proizveo TRB je napravljen od balističkog čelika i pruža potpunu zaštitu nivoa dva prema STANAG 4569, što znači da dvostruki pod sa spoljnim podom u obliku slova V obezbeđuje nivo zaštite 2a/2b od mina i druge eksplozivne naprave ispod točka i ispod šasije. Zaštita transparentnosti je obezbeđena višeslojnim neprobojnim staklom, očigledno je takođe nivo 2; dva isporučena vozila sa otvorima za oružje na bočnim prozorima koji omogućavaju putnicima da rukuju svojim pojedinačnim oružjem pod balističkom zaštitom. Dostupna nosivost omogućava usvajanje dodatnog kompleta oklopa koji povećava balističku zaštitu do nivoa 3.

Vozač i komandir pristupaju vozilu preko vrata sa prednjim šarkama, dok dva/tri putnika do svojih sjedišta dolaze preko dva vrata sa zadnjim šarkama, dvozonskog automatskog sistema klimatizacije koji obezbeđuje maksimalnu udobnost putnicima. Dostupan je i izlaz na krov u slučaju nužde.

Testiranja u krugu TRB-a su pokazala udobnost dobrom kao i mobilnost, uz značajno ubrzanje. Objekat TRB-a u Bratuncu nema punu probnu stazu, tako da nije bilo moguće opterećivati vozilo na nagibima, padinama i preprekama, ali su u razgovoru sa pripadnici SAJ potvrdili da je vozilo ispunilo očekivanja jedinice.

TRB predlaže nekoliko opcija za svoj Vihor, od kojih je glavna daljinski upravljana oružna stanica na krovu, a kompanija je spremna da integriše i bacače dimnih granata. Može se obezbjediti i CBRN zaštita kao i osvetljenje za zatamnjenje. Na Partner 2023 jedan od dva Vihora na izložbi je opremljen ROVS M14 naoružan mitraljezom 12,7×99 mm. Alternator je u stanju da obezbedi dovoljnu snagu za rad sistema koji su potrebni za napajanje kao što su C-IED ometači, dok, naravno, vozilo može prihvatiti kompletan set komunikacionih uređaja, koje obično obezbjeđuje kupac. Može se dodati i sistem za gašenje požara za točkove i kabinu, koji je standardno predviđen za motorni prostor. Pored već pomenute dodatne balističke zaštite nivoa 3, može se obezbjediti i namjenska zaštita rezervoara za gorivo.

Kao što je rečeno, zadnji otvoreni dio može da se koristi u različite svrhe, TRB predlaže verziju minobacača koja može da primi oružje različitih kalibara, u zavisnosti od toga da li se koristi iz vozila s ravnim platformama ili demontirano, koristeći hidraulični sistem. Na Partneru 2023, Vihor je bio izložen sa minobacačom M 60 mm M06A duge cijevi 60 mm instaliranim klikom na sliku da bi se povećala ploča, sistem za upravljanje vatrom je postavljen ispred zadnjeg lijevog sjedišta. Dodate su dvije hidraulične dizalice da bi se nosile sa trzajem, sistem za apsorpciju trzaja koji je predviđen ispod osnovne ploče, a kompanija takođe razmišlja o sistemu automatskog punjenja kako bi se obezbjedila potpuna sposobnost indirektne vatrene podrške ispod oklopa.

Jedinica SAJ ugovorila još nekoliko Vihora, dok su brojevi ostali povjerljivi. S obzirom na snagu specijalnih jedinica, proizvodnja ne bi trebalo da bude masovna, TRB zbog toga traži vojnog kupca za postavljanje namjenske linije za serijsku proizvodnju, čije projektovanje je već u toku. Prema dobijenim informacijama, druga serija vozila za SAJ neće imati mnogo razlika u odnosu na prva dva vozila, a glavna razlika je usvajanje novodizajniranih krovnih sjedišta koja apsorbuju energiju.

Pored varijante komandnog vozila koja je već u upotrebi, TRB predlaže svoj Vihor za različite namjene kao što su taktičko reagovanje, kontrola granica Specijalnih snaga, patrola, izviđanje, nadzor i antiterorizam.

Vihor se pridružuje Despotu, oklopnom transporteru koji može da ponese do 12 ljudi, u portfoliju vozila TRB, a Despot je takođe već u službi antiterorističke jedinice SAJ.